จุดเริ่มต้นของความพอเพียง

 จุดเริ่มต้นของความพอเพียง  

การเพาะเห็ดสิ่งที่ผมสนใจมากในการทำเกษตรพอเพียงตามแนวพระราชดำริของพ่อหลวง สิ่งแรกที่ผมกลับไปบ้านแล้วได้ลองผิดลองถูกหาข้อมูลไปเรื่อยๆคือการเพาะเห็ด ผมได้ลองเพาะเห็ดฟางจนผมได้มาเจอการเพาะเห็ดฟางในตะกร้าที่ใช้เวลาทำไม่มากนัก และขั้นตอนก็ไม่ยุ่งยากเท่าไหร่ ผมว่ามันน่าจะโอเคมาก สูตรที่ได้มาก ผมนำมาปรับใช้ให้เข้ากับวัสดุอุปกรณ์ที่พอหาได้ในฟื้นที่ๆผมอยู่   ผมลืมบอกไปอย่างหนึ่ง พระเอกของเราก็คือเจ้าฟางข้าวมันสามารถนำไปเพาะเห็ดนางฟ้าได้ด้วยแต่ผลผลิตอาจจะได้น้อยกว่าการเพาะด้วยขี้เลื้อย แต่ต้นทุนจะถูกกว่าเยอะครับ ถ้าบ้านใครปลูกข้าวด้วยละก็สบายเลย ไม่ต้องได้ซื้อ จริงๆก็หาเก็บเอาตามทุ่งที่ชาวนาเก็บเกี่ยวแล้ว ถ้าเค้าจะเผาทิ้งก็ไปขอเค้าเลย ฟางที่หมดสภาพจากการเพาะเห็ดนางฟ้าสามารถนำมาเพาะเห็ดฟางต่อได้
ประหยัดคูณสองเลยครับ แต่ขั้นตอนอาจจะไม่เหมือนกันเพราะ ฟางที่หมดสภาพจากการเพาะ จะยังมีเชื้อราของเห็ดนางฟ้าและเชื่อราอื่นๆอยู่ เราต้องนำไปตากแดดแรงๆสักหนึ่งวันก่อน หรือไม่ก็นำไปนึ่งด้วยอุณหภูมิร้อยองศาประมาณ 2-3 ชั่วโมงแล้วก็รอให้เย็น ก็สามารถนำไปทำตามขั้นตอนได้เลย  เรามาเริ่มกันเลยดีกว่าตามสูตรฉบับผมนะครับ ขั้นตอนแรกต้องนำฟางข้าวมาหันประมาณ 20 เซนติเมตร นำฟางข้าวที่หันแล้วไปแช่น้ำ น้ำที่นำมาแช่จะต้องเป็นน้ำสะอาด ไม่ควรใช้น้ำประปาเพราะมันมีคลอลีน เราจะใส่น้ำหมักชีวะภาพหรือน้ำจุลินทรีย์ลงไปในน้ำด้วย อัตราของผมน้ำ 10 ลิตรต่อน้ำหมักหนึ่งแก้ว แช่ไว้หนึ่งคืน วัสดุอื่นที่ต้องเตรียมก็มี แ้ป้งข้าวเหนียว รำละเอียด เชื้อเห็ดฟาง ผักตกชวา(ไม่มีไม่เป็นไร) มูลสัตว์แห้ง เช่นหมู วัว ควาย ไก่ นก ค้างคาว เป็นต้น (เอาที่เราหาได้ตามฟื้นที่ครับ) อุปกรณ์ก็มีตะกร้า กะละมัง บัวรดน้ำ  ถ้าทุกอย่างพร้อมก็เริ่มจากเอาฟางที่แช่ไว้ขึ้นมากองไว้ จากนั้นเราก็มาเตรียมเชื้อเห็ด เชื้อเห็ดจะมาในรูปแบบเป็นก้อนอยู่ในถุง นำมาขยำฉีกออกเป็นชิ้นเล็กๆแล้วนำแป้งข้าวเหนียวมาผสมคลุกให้เข้ากันใส่พอประมาณนะครับ ต่อไปเราก็ไปเตรียมอาหารเสริมกัน เอามูลสัตว์แห่งทำให้มันละเอียดด้วยการบดก็ได้ทุบก็ได้พอได้แล้ว เราก็นำรำละเอียดมาผสมกับมูลสัตว์ให้เข้ากัน ถ้ามีผักตบชวาก็ให้นำมาหันเป็นท่อนเล็กประมาณ 1-2 เซนฯแล้วนำมาคลุกกับมูลสัตว์ที่ผสมกับรำแล้ว ส่วนผสมอย่างครึ่งต่อครึ่งก็ได้ครับ สูตรผม  จากเราก็ไปเอาฟางยัดลงไปในตะกร้าให้ได้ระดับครวามสูงประมาณ 5-6 เซนฯ จากนั้นก็ใส่อาหารเสริมที่เราเตรียมไว้แล้วลงไปในตะกร้าจะใส่เต็มหน้าเลยก็ได้ แต่ผมไม่แนะนำเพราะสิ้นเปลืองครับ ผมจะใส่จากขอบตะกร้าเข้ามาประมาณ 6-7-8 เซนฯความหนาของอาหารเสริมประมาณ 2 เซนฯ จากนั้นก็โรยเชื้อเห็ดที่ผสมแป้งข้าวเหนียวแล้วลงในตะกร้า อย่าโรยตรงกลางนะครับโรยตรงขอบๆตะกร้าบนอาหารเสริมไม่ต้องหนามากนักเอาให้พอดีครับ จากนั้นก็เพิ่งอีกสองชั้น (แล้วแต่ความสูงของตะกร้าด้วยนะครับ) (ป.ล.ผมลืมบอกไปว่าเวลาเอาฟางยัดลงไปให้กดลงให้แน่ๆด้วยนะครับ)  ชั้นสุดท้ายเราจะรวยอาหารเสริมให้เติมหน้าตะกล้าเลย และเชื้อเห็ดด้วย เพาะชั้นสุดท้ายเห็ดจากออกข้่างบนเป็นส่วนมากครับ ก็จะโรยชั้นสุดท้ายผมแนะนำให้เอาน้ำที่เราแช่ฟางไว้นำมารดให้พอดีๆก็ประมาณหนึ่งบัวรดน้ำขนาดกลางจากนั้นค่อยโรยเชื้อลงไปแล้วรดน้ำอีกนิดหนึ่งอยากเยอะนะครับ พอทำได้ตามจำนวนตะกร้าแล้วให้เราน้ำไปใส่ไว้ในโรงเพาะเห็ด โรงเพาะต้องคุมด้วยพลาสติกอย่าให้อากาศเข้าเด็ดขาด ควรมีอุณหภูมิอย่างน้อย 35องศา อย่าเกิน 40 องศา ถ้าไม่มีโรงเพาะก็หาสุ่มไก่ที่ไม่ใช้ก็ได้ครับ สุ่มหนึ่งจะใส่ได้ประมาณ 3 ตะกร้า แล้วก็คุมด้วยพลาสติก นำไปไว้ใต้ต้นไม้ที่มีแดดส่องถึงก็ได้ครับแต่ต้องดูอุณหภูมิด้วยนะครับ เพราะสำคัญมากในการเกิดดอกเห็ด ข้อควรระวังครับสถานที่เก็บตะกร้าควรปรอดแมลงจำพวกปลวก มด เป็นต้น สำคัญมาก ลองๆทำดูนะครับ ผิดพลาดอะไรก็ขออภัยนะครับเพราะผมลองมาแล้วและได้ผมจริง ส่วนใครอยากลองไปปรับใช้ดูได้ครับ ปรับเพิ่มลงตามปริมาณได้ครับ สูตรไม่ได้ตายตัว ลองผิดลองถูกไป ทุกอย่างคือการเรียน อยู่ที่เราจะเรียนกับมันไหม มีไรที่ผมพอแนะนำหรือนำผมได้ก็แสดงความคิดเห็นได้นะครับ